Slike davno zaboravljenih predaka i u Mađarskoj

Izložba fotografija, otvorena 1. februara, sačinjena je od fotografija, koje je autor Miroslav Benka režirao na osnovu prošlosti i realnog bitisanja vojvođanskih Slovaka u datom periodu, odnosno od savremenih fotografija iz 2010. i 2011. godine, koje oslikavaju život u prošlosti.

Iz fotografija Miroslava Benke zrači mir, toplina sredine i ljudskost. Izraz i atmosferu "zaboravljenih predaka" vidi subjektivno i pozitivno - u tome je čar njegovih dela.

Miroslav Benka rođen je 22. aprila 1956. godine u Ašanji. Režirao je preko 60 inscenacija klasičnog i savremenog dramskog repertoara; kao reditelj potpisao je i dokumentarni film, televizijska emitovanja, muzičke spotove, radio igre i multimedija – kao što je projekat „Lux in tenebris“ u okolini Bojnjickog zamka. Njegove inscenacije su se uvrstile u program čuvenih pozorišnih festivala, kao što je bio beogradski BITEF, Sterijino pozorje u Novom Sadu, pozorišni festival MESS u Sarajevu, EX PONTO u Ljubljani, zagrebački festival Nedelja plesa, Jugoslovenski pozorišni festival u Užicama, Festival inscenacija slovačkih predstava u Prešovu, Pozorišna Njitra u Njitri, kao i ostali festivali u Austriji, Egiptu, Finskoj, Iranu, Rumuniji, u Slovačkoj, u Jugoslaviji i dr.

Izraziti znak njegove poetike je i fizičko pozorište („S.O.S.“, „Meki snovi“ – Soft Dreams, Panem et Circenses „Hleba i igara“) – u ovim inscenacijama pokazao se kao autor likovnog rešenja. Predstavio se i na svetskoj izložbi scenografije i kostimografije „Quadrienalle“ u Pragu. Osim toga, imao je izložbu u galeriji „Ours“ u Pragu, Galeriji „Progres“ u Beogradu, „Yustat“ – Bijenale scenskog dizajna, u Muzeju umetnosti i zanata u Beogradu i na Trijenalu pozorišne scenografije i kostimografije u Novom Sadu.

Projekat pod nazivom Slike davno zaboravljenih predaka nastao je u godini interkulturnog dijaloga i simbolizuje istraživanje nastanka osnovne komunikacije na principima etničkih, vizuelnih i jezičkih vrednosti malih nacionalnih grupa. U prvoj fazi realizacije ovog projekta učestvovao je i Zavod za kulturu vojvođanskih Slovaka.

Cilj projekta bio je da se u vidu fotografija velikog formata prikažu motivi slovačke vojvođanske tradicije i stvori jedinstvena komunikacija u umetničko-etnološkom smislu, da se realizuju izložbe fotografija u galerijama i kulturnim centrima kako u zemlji, tako i u inostranstvu. Umetničke fotografije nastale su u produkciji Art centra "Hleba i igara" u saradnji sa umetničkim fotografima Miralemom Čauševićem i Branislavom Pokorackim. Autor motiva, ambijenta i stajlinga je reditelj Miroslav Benka, koji je bio inspirisan vojvođanskim mitovima i legendama.

Prema rečima reditelja: Fotografija je dokument jednog vremena, događaja i ljudi u njemu... Ljudi rado staju pred foto objektive u svečanom odelu, u svečanoj pozi – sa namerom da se prikažu u najboljem svetlu, u reprezentativnom izdanju. Svesni da će biti ovekovečeni, da će postati slavni, dobijanju izložbeni karakter, postaju svedoci i saučesnici vremena u kome žive. Organoni, uz pomoć kojih autor afirmiše svoje misli, događaje i život ljudi. Sve ono što je vredno vizuelnog prikazivanja. Društvena i kulturna koegzistencija. Fotografija ima i tu mogućnost, da afirmiše outsajdere, ljude na marginama. Fotografija je elegična umetnost trenutka koja se rađa iz tame i nosi sa sobom teret izvesne teskobe - fotografija je nešto između rađanja, života i smrti. Fotografija nam pruža sećanja na preživljene trenutke... Produžava život i nakon života. Fotografisano postaje društveno značajni istorijski dokument.

Izložba fotografija će biti dostupna javnosti u Slovačkom institutu sve do 8. marta 2012. godine a kustos izložbe je Mirjana Žakulova.