Ličnosti slovačke vizuelne umetnosti

Jaroslav Šimovič

likovni umetnik i pedagog
Jaroslav Šimovič
Jaroslav Šimovič
( 24. april 1931 )

Jaroslav Šimovič rođen je 24. aprila 1931. godine u Kisaču. Detinjstvo je proveo u Kisaču, Pivnicama i Petrovcu, gde je pohađao narodnu školu kod učiteljice Eme Kubanjove.  Na njegov likovni talenat ukazao je učitelj Jan Čajak ml. Likovno formiranje Jaroslava Šimoviča nastavilo se u petrovačkoj gimnaziji, naime u okviru crtačke sekcije, koju su vodili Oljga Garaj-Babilon i Viačeslav Vov Rovnev. Jaro­slav Šimovič je već kao gimnazijalac ilustrovao časopis Sunac (16 brojeva), koji je bio izložen  i u Pragu. Kasnije je ilustrovao i za nedeljnik Hlas ľudu, Narodni kalendar i časopis za decu Naši pionieri. Godine 1953. je za Slovačke narodne svečanosti izradio plakat, koji se i danas koristi, oslikao je scenografiju za lutkarsku predstavu i izradio brojne plakate za petrovački bioskop, koji se nalazio u Šimovičovoj kući u Širokoj ulici.

Pedesetih godina pojavio se i na stranicama časopisa Novi život kao likovni kritičar. Prvu samostalnu izložbu radova imao je 1954. godine u Petrovcu, kada je završio Višu pedagošku školu (smer crtanje i matematika) u Novom Sadu i počeo da radi kao likovni pedagog u petrovačkoj gimnaziji. Jednu godinu proveo je i na Akademiji primenjenih umetnosti u Beogradu. Posle vojske, 1957. godine postao je likovni pedagog u Osnovnoj školi "Branko Radičević" u Šidu i tamo se temeljno upoznao sa likovnim delom Save Šumanovića. Kasnije je radio u Rumi. Likovno se usavršavao u ateljeu Karlavarisa. U Beogradu je studirao stvaralaštvo Peđe Milosavljevića i Mila Milunovića. Godine 1961. preselio se u Novi Sad, gde je radio u OŠ "Vasa Stajić", OŠ "Sonja Marinković" i OŠ "Svetozar Marković Toza".

Od 1992. godine je u penziji. Godine 1971. postao je član Udruženja likovnih umetnika Srbije (ULUS), odn. Vojvodine (ULUV). Od 1975. radi u svom ateljeu na Petrovaradinskoj tvrđavi. Realizovao je preko 35 samostalnih izložbi, najviše u Novom Sadu. Samostatno je izlagao i u Bratislavi 1989. godine. Pored slikarstva bavi se i tapiserijom. Petrovaradinski atelje 61 do sada je izradio pet njegovih tapiserija. Za likovno stvaralaštvo dobio je više priznanja i nagrada, od kojih ćemo navesti Nagradu novosadskog salona (2000), renomirane vojvođanske likovne manifestacije i Nagradu Cirila Kutljika za životno delo (2001).

Z paši, olejomaľba, 2001
Foto arhiv: Vladimir Valenćik

Jaroslav Šimovič u svom ateljeu na Petrovaradinskoj tvrđavi stvara jedinstven likovni svet. Njegovo stvaralaštvo karakteriše iznalaženje tema iz prošlosti i raznih kulturnih tradicija. Često je posvećivao pažnju grčkoj i rimskoj antici, egipatskoj i drugim srednjevekovnim civilizacijama, ali i slovačkoj istorijskoj tradiciji, stoga u stvaralaštvu Jaroslava Šimoviča nalazimo dosta istorijskih reminiscencija interpretiranih u svetlu njegove svojevrsne palete i emocije. Inspiraciju za svoje likovno stvaranje Šimovič je pronalazio i u knjićevnim delima Šekspira, Getea, Turgenjeva i Tolstoja. Takođe se oprobao i u slikarskim ciklusima na temu šaha, poljoprivrede...Tako od negovog pogleda u prošlost nastaju figuralne kompozicije, portreti i vedute kao svojevrsna individualna likovna refleksija milenijuma obeležena jedinstvenom šimovičovskom atmosferom slike.

Prepoznatljivost stvaralaštva Jaroslava Šimoviča se zasniva na njegovom jedinstvenom bledunjavom koloritu, koji njegovom  likovnom izrazu daje nežnost i sanjivu atmosferu. U funkciji ove osnovne emocije su i njegovi slobodni pokreti četkicom pri stilizaciji delimično redukovanih oblika.

Jaroslav Šimovič jednako dugo i često poseže i za abstraktnim likovnim izrazom, zadržavajući osnovne karakteristike svog umetničkog izraza. Slobodnijim pokretima četkice i dosledan u koloritu zadržava osnovnu atmosferu svog likovnog izraza stvarajući svojevrsni abstraktan izraz  utičućih emocija. Iz uobičajene bipolarnosti likovnog izraza Jaroslava Šimo­viča proizilazi  jedan put i beskonačna potraga za idealnom slikom.

Vladimir Valenćik, prevod: Nataša Simonović