Dan Slovaka u dijaspori 2011

Dan Slovaka u dijaspori se u Slovačkoj proslavlja 5. jula, kada je ujedno i državni praznik sv. Ćirila i Metodija. Na ovaj dan se organizuje najveća prezentacija kulture i života Slovaka koji žive u inostranstvu. 

Ove godine su građani Slovačke republike, kao i mnogi drugi mogli da posete razne kulturne događaje. Cela manifestacija se organizovala pod patronatom potpredsednice Vlade SR Ivete Radičove.

Već 4. jula je u foajeu nove zgrade Vlade Republike Slovačke svečano otvorena izložba slika akademskog slikara Pavela Čanjija, koga likovna kritika svrstava među najpoznatije umetnike vojvođanskih Slovaka. O njegovom delu govorio je likovni kritičar Vladimir Valenćik, zatim se prisutnima obratio potpredsednik Vlade Republike Slovačke za ljudska i manjinska prava Rudolf Hmel kao i predsednik Ureda za Slovake u inostranstvu Milan Vetrak. Otvaranje je upotpunio umetnički program, odnosno muzički nastup u izvođenju kvarteta: Jan Brtka, Mihal Harin, Filip Štrauh i Juraj Tomka.

Sledeći dan je kod osnovnog kamena Spomenika slovačkog iseljeništva u parku Janka Kralja u Bratislavi održan svečani govor propraćen kulturnim programom. Ovde su nastupili članovi SKPD Đetvan iz Vojlovice/Pančeva kao i solista Adam Stupavski iz Gložana. Sastavni deo Dana Slovaka u dijaspori je bila i  četvrta po redu manifestacija Susreti Slovaka sa Donje zemlje - Na vašaru.

Manifestacija Na vašaru održana je u centru Bratislave, na trgu SNP. Po prvi put su Slovaci u okviru ovog putujećeg festivala mogli da vide lepote narodnih nošnji Slovaka iz Mađarske, Rumunije i Srbije, njihove narodne zanate, specijalitete i dr.

Na vašaru su iz Srbije učestvovali Slovaci iz  Bačkog Petrovca, Kisača, Aradca, Stare Pazove, Gložana, Kovačice, Belog Blata, Selenče, Pivnica, Vojlovice i Novog Sada.  Posetioci su mogli da vide razne zanate i rukotvorine, kao i da okuse poznati petrovački kulen, kisačku sarmu, rezance, ćufte, kolač sa makom, krofne i mnoge druge specijalitete kuvara i domaćica iz Srbije. Na pozornici su dobru atmosferu priredile "Aradačke meškarke", narodni orkestar Rosička i SKPD Đetvan iz Vojlovice/Pančeva. Voditelji celog programa su bili glumci iz Bačkog Petrovca Zuzana Tarnociova i Ondrej Brna.

Priređena je i izložba fotografija pod nazivom Žene na selu, koja je nastala kao rezultat saradnje studenata i profesora na Akademiji umetnosti u Novom Sadu. Izložba je pre toga bila postavljena u nekoliko gradova Srbije a autori fotografija su  Željko Škrbić, Predrag Uzelac, Rina Vukobratović i Boris Kočiš.  Postavaka je imala za cilj da prikaže bogatu delatnost seoskih žena, ovoga puta Slovakinja koje žive u Vojvodini.

Na vašaru su učestvovali i Slovaci iz Mađarske i Rumunije. Pored zanata i tradicionalnih jela prikazali su i igre i pesme iz Nadlaka (Folklorni ansambl Salašan), Bekeščabe (hor "Čabianska ružička" i citaristi) i dr.

Glavni organizator IV. Susreta Slovaka sa Donje zemlje je bio Ured za Slovake u inostranstvu, dok je njegov partner u projektu iz Srbije bio Nacionalni savet slovačke nacionalne manjine.

Zavod za kulturu vojvođanskih Slovaka se kao suorganizator potrudio da posetiocima manifestacije Na vašaru 2011. prikaže najkvalitetnije sadržaje slovačke narodne kulture, koja se na teritoriji Srbije čuva i neguje više od 250 godina.