Mali jubilej velikog kulturnog događaja Slovaka sa "Donje" zemlje

Radi se o svojevrsnom vašaru Slovaka iz Mađarske, Rumunije i Srbije putujućeg karaktera. Osnovan je 2008. godine kao projekat Ane Ištvan, direktorke Čabjanske organizacije Slovaka u Mađarskoj, u cilju da promoviše slovačku tradicionalnu kulturu na prostorima pomenutih država. Godinu dana kasnije vašar je održan u Srbiji, u okviru Slovačkih narodnih svečanosti u Bačkom Petrovcu, sledeće godine u rumunskom Nadlaku. Prošle godine, prvi uspešan ciklus vašara završen je u glavnom gradu Slovačke, u Bratislavi. 

U istoriju je upisan još jedan kvalitetan vašar, uprkos činjenici, da je ove godine bio slabije posećen, sa manje učesnika u odnosu na prošli. Organizator ovogodišnjeg vašara Čabjanska organizacija Slovaka – Dom slovačke kulture dodao je ovom kulturnom događaju i podnaslov Nacionalni festival u Spokoju i Miru.

U program vašara uvrštene su narodne igre i pesme, pozorišne predstave, izložbe, stari zanati i narodne radinosti, kreativne radionice za decu, promocije publikacija iz oblasti narodne kulture, tradicionalni gastronomski specijaliteti iz bakine kuhinje i mnoge druge zanimljivosti.

Narodnu kulturu vojvođanskih Slovaka predstavili su članovi Udruženja "Zlatni zanati" iz Bačkog Petrovca, članovi Kluba kreatonika iz Kovačice, slikarka naive iz Kovačice Zuzana Holubek, kao i narodni orkestar i pozorišni ansambl Slovačkog kulturnog centra "P. J. Šafarik" iz Novog Sada. Rasćislav Zornjan izveo je monodramu Jana Salčaka pod nazivom Bači Pišta sa salaša. Narodni orkestar u sastavu: Leonora Suđi (rukovodilac orkestra, violina i solo), Aleksandra Majtan (druga violina), Ivan Slavik (cimbalo i solo), Emil Nemček (viola), Miroslav Lepšanović (kontrabas), Dušan Janković (tamburica), Rastislav Dvornjicki (harmonika), Katarina Mosnak i Ana Zornjan (solo) predstavili su narodne pesme iz Banata, Bačke i Srema. 

Nažalost, na vašaru su nedostajali vojvođanski specijaliteti i tako su redovni posetioci ostali bez svojih omiljenih jela, kao što je petrovački kulen, aracke herovke, kisačka sarma. Sa druge strane, zanatlije, naivni slikari i proizvođači narodnih rukotvorina bili su zadovoljni s prodajom svojih proizvoda a folkloraši opet sa spontano nastalom vašarskom atmosferom.

Ako vašar bude nastavio svoj put, sledeće godine ga očekujemo kod nas u Srbiji.